Trẻ em luôn thường xuyên gây ra những hành vi xấu. Cha mẹ nên phản ứng và nuôi dạy trẻ thế nào để hiệu quả nhất? Sau đây là một số lời khuyên của chuyên gia.
Có giấc ngủ thường xuyên là chìa khóa cho mọi thứ
Một nghiên cứu vào năm 2013 đã dựa vào 10.000 trẻ em để tìm ra mối liện hệ giữa việc thời gian đi ngủ thất thường và các vấn đề về hành vi. Yvonne Kelly, giáo sư về dịch tễ học và y tế công cộng tại UCL, nói rằng: Không có giờ ngủ cố định sẽ gây ra trạng thái cho cơ thể và tâm trí giống như đi máy bay. Điều này ảnh hưởng đến sự phát triển và hoạt động hàng ngày của trẻ.
Khuyến khích hiệu quả hơn hình phạt
Nhiều phụ huynh cho rằng vì lợi ích của trẻ đã đưa ra những hình phạt khắc nghiệt. Rachel Calam, giáo sư tâm lý học trẻ em và gia đình tại các trường Đại học Manchester cho rằng, cha mẹ nếu muốn trẻ có hành vi tốt thì cần nhìn thấy con cái mình đang làm cái gì mà chúng muốn và ca ngợi, khuyến kích về điều đó thay vì chỉ đưa ra những hình phạt khi trẻ có hành vi xấu.
 |
| Trẻ có hành vi xấu, cha mẹ nên làm gì? |
Giải thích lý do tại sao trẻ làm điều gì đó đúng
Để củng cố và phát triển hành vi tốt của con trẻ, cha mẹ cần giải thích nguyên do tại sao trẻ làm điều đó là đúng. Có như vậy, trẻ mới có thể hiểu rõ và duy trì hành vi đó. Ví dụ khi trẻ để đồ chơi vào đúng nơi quy định. Thay vì nói: “Con là đứa trẻ ngoan”; “Tốt lắm” thì bạn nên nói” “Cảm ơn con đã để đồ chơi đúng chỗ. Điều đó thực sự tốt và hữu ích khi con dọn dẹp chúng”.
Trẻ phản ứng với bạn, kể cả khi bạn đang nói
Chắc chắn mỗi phụ huynh sẽ tỏ ra thất vọng. Nhưng hãy dạy trẻ về những điều đúng và điều sai lầm thay vì la hét. Những điều bạn muốn nói với trẻ hoàn toàn sẽ bị che lấp đi nếu bạn nói với một giọng đầy giận dữ và không thân thiện. Thay vào đó, bạn hãy nhẹ nhàng giải thích cho trẻ hiểu rõ đúng –sai, hướng dẫn trẻ làm những điều đúng đắn.
Thưởng và khen ngợi trẻ đúng đắn
Không một ai là hoàn hảo, đặc biệt là trẻ em. Trẻ vốn đang trong thời kỳ phát triển trí não và khả năng quyết định cho đến khi bước sang tuổi vị thành niên (và thậm chí là hơn thế). Thêm vào đó, cha mẹ sẽ mất một thời gian dài để cho trẻ hiểu về hành vi tốt và gạt bỏ những cái xấu. Vì vậy, hãy kiên nhẫn.
Bạn có thể thưởng hoặc dành lời khen ngợi trẻ khi chúng thực hiện hành vi đúng và có sự phát triển nhất định nào đó. Khi trẻ đang không ngừng cố gắng học hỏi điều tốt, cha mẹ hãy luôn khuyến khích và khen thưởng trẻ đúng lúc đúng chỗ.
Không bao giờ là quá sớm để tìm hiểu hành vi tốt
Không có gì là quá sớm để bắt đầu. Cha mẹ có thể bắt đầu dạy trẻ ngay khi trẻ mới biết đi. Trẻ không biết các quy tắc và chúng cần phải tìm ra. Với trẻ 3 tuổi, điều này trở nên dễ dàng hơn. Cha mẹ có thể dạy trẻ nhiều hơn về hành vi tốt để hạn chế những hành vi xấu ngay từ đầu.
Trẻ em phát triển với tốc độ khác nhau
Cha mẹ hãy loại bỏ ý nghĩ: “Hành động theo tuổi tác”. Bởi vì tất cả trẻ em đều khác nhau, nhiều yếu tố ảnh hưởng đến sự phát triển của chúng, tìm kiếm hành vi “phù hợp với lứa tuổi” sẽ không còn hoàn toàn đúng. Tuổi của mỗi đứa trẻ là không đáng tin cậy vì mỗi đứa trẻ đều khác biệt hoàn toàn. Cha mẹ cần suy nghĩ về tuổi phát triển của trẻ về mặt thực chất thay vì dựa theo số tuổi thông thường.
Sử dụng cuốn nhật ký
Theo chuyên gia, các bậc cha mẹ có thể theo dõi dễ dàng hành vi của trẻ và những suy nghĩ, mối quan tâm cần thiết bằng một cuốn nhật ký. Cha mẹ có thể ghi chú khi nào các con hành xử thực sự tốt và khi nào con đang làm điều gì đó mà chúng không hề thích. Thông qua quyển nhật ký, cha mẹ sẽ biết được tình trạng của trẻ và có những điều chỉnh cho phù hợp.
Hãy tìm kiếm sự giúp đỡ nếu bạn cần
Nếu bạn lo lắng về hành vi của mình có thể đi xa hơn bình thường, bạn không thể nào kiểm soát được, có thể tìm kiếm sự giúp đỡ của các chuyên gia. Cộng vào đó là các lớp học làm cha mẹ và tìm các nhóm tư vấn.
Là một người mẹ tốt thực sự là một điều khó khăn. Bạn có thể trao đổi với chồng hoặc một thành viên gia đình nào đó. Bạn sẽ luôn có những người cho biết bạn cần làm gì. Bạn có thể nói chuyện với các phụ huynh khác, nhất là những người thân trong gia đình có con cùng tuổi với con của bạn. Điều đó thực sự rất hữu ích.
Hải Nam (Theo buzzfeed)
