Lễ hội đền Gióng sáng ngày 21/2 (tức ngày mùng 6 âm lịch) có rất nhiều loại kiệu rước như hoa tre, voi chiến, cây trầu... Kiệu rước "Tướng bà" được coi là quan trọng nhất với nhiều nghi thức.
Theo truyền thuyết, xã Phù Linh, huyện Sóc Sơn (Hà Nội) là nơi dừng chân cuối cùng trước khi Thánh Gióng về trời, nên hàng năm cứ ngày mồng 6 tháng Giêng âm lịch, dân làng ở đây mở hội linh đình tại Khu di tích đền Sóc thờ Thánh Gióng - Phù Đổng Thiên Vương.
Ngoài việc bảo vệ hoa tre, cây trầu để tránh bị tranh cướp, lực lượng an ninh ở Sóc Sơn (Hà Nội) còn phải cõng, bảo vệ cô bé 9 tuổi đóng vai Tướng bà để khỏi bị bắt cóc.
Theo quy định từ xưa "Tướng bà" phải có gia đình mẫu mực, gương mặt ưa nhìn, sáng sủa, học giỏi. Vậy nên với nhiều gia đình, việc con cháu được ngồi lên kiệu là niềm hãnh diện của cả dòng tộc.
Đoàn rước kiệu "Tướng bà" có đầy đủ các thành phần gồm các cụ cao tuổi, cán bộ đoàn thể trong xã và 12 thanh niên trên 18 tuổi khiêng kiêm bảo vệ kiệu. 6h sáng, đoàn xuất phát từ đình làng Yên Tàng tiến về đền Sóc tham dự lễ hội.
Ảnh: Quý Nguyễn.
Các kiệu rước lễ vật dừng tại sân đền Thượng, "Tướng bà" cùng đoàn tháp tùng vào hậu cung làm lễ, trút bỏ chiến bào rồi cùng đoàn bảo vệ xuống đền Hạ.
Người dân kể rằng, đã có nhiều lần các cô bé đóng vai "Tướng bà" bị đoàn khác bắt cóc đi mất, sau đó gia đình phải "chuộc" với số tiền lớn. Do vậy, công tác bảo vệ được chuẩn bị kỹ.
Đoàn bảo vệ phải vừa cõng vừa bảo vệ "Tướng bà" để khỏi bị các đoàn khác cướp.
Được biết, đến nay chưa có lý giải cụ thể nào về tích rước "Tướng bà", nhưng nghi thức rước tướng góp phần quan trọng, tạo nên một lễ hội hoàn chỉnh về hình tượng người anh hùng Thánh Gióng.
