Bệnh viêm não mô cầu diễn tiến rất nhanh, có thể cướp đi sinh mạng của trẻ đang khỏe mạnh chỉ trong vòng 24 giờ sau khi xuất hiện triệu chứng.
Mới đây, tại Hà Nội đã xuất hiện 1 trường hợp mắc mô cầu và 1 trường hợp nghi mắc. 2 trường hợp nói trên đang nằm điều trị phòng cách ly đặc biệt.
Để đảm bảo an toàn cho cộng đồng, Trung tâm Y tế dự phòng Hà Nội đã tiến hành cách ly tổng số hơn 40 người tiếp xúc gần với 2 bệnh nhân này.
Trường hợp thứ nhất là một em gái 15 tuổi ở Ba Vì đang được điều trị tại phòng cách ly, bệnh viện Bệnh Nhiệt đới Trung ương cơ sở 2. Ngày 13/4, bé gái này có biểu hiện sốt, mệt mỏi, đau đầu, chóng mặt, đi ngoài không tự chủ, được gia đình đưa vào cấp cứu tại bệnh viện Bệnh Nhiệt đới Trung ương cơ sở 2.
Trường hợp thứ 2 cũng đang được điều trị tại bệnh viện Bệnh Nhiệt đới Trung ương là một bé gái 14 tháng tuổi, tại Kim Chung, Đông Anh nghi ngờ bị .
Ngày 13/4, em có biểu hiện sốt cao, liên tục, sốt nóng, có các cơn co giật, tím tái, lơ mơ, được gia đình đưa vào Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới trung ương cơ sở 2. Hiện trẻ tỉnh táo, sốt nhẹ, được nằm phòng cách ly.
Theo tiến sĩ Trần Đắc Phu, Cục trưởng Y tế Dự phòng, Bộ Y tế, bệnh não mô cầu rất nguy hiểm, thường gặp ở lứa tuổi trẻ và có khả năng thành dịch. Bệnh lây truyền qua đường hô hấp, tỷ lệ tử vong cao.
Bệnh diễn tiến rất nhanh, có thể cướp đi sinh mạng của trẻ đang khỏe mạnh chỉ trong vòng 24 giờ sau khi xuất hiện triệu chứng. Ở thể tối cấp, tỷ lệ tử vong bệnh nhân lên đến 60-70%. Ở thể viêm màng não mủ, tỷ lệ tử vong 30-40% nếu điều trị không kịp thời. Những trường hợp sống sót có thể để lại di chứng nặng nề như chậm phát triển tinh thần, điếc, liệt...
Bé gái 15 tuổi bị xuất huyết hoại tử hình sao do viêm não mô cầu.
Dấu hiệu, triệu chứng bệnh viêm màng não mô cầu
Bệnh viêm màng não do não mô cầu rất đa dạng, từ viêm họng, mũi đến , viêm não. Thời kỳ ủ bệnh từ 1-10 ngày.
Đối với thể bệnh viêm mũi, họng thường có sốt cao từ 38-39oC, rát họng nhiều, đau đầu, chảy mũi nước trong hoặc có kèm theo mủ. Sốt chỉ kéo dài từ 1-5 ngày. Các tổ chức ở họng, mũi sung huyết, viêm (amiđan, màn hầu, tổ chức họng, cuốn mũi...).
Bệnh lành tính sẽ qua khỏi nếu phát hiện sớm và điều trị kịp thời. Tuy vậy, cũng có khoảng từ 30-50% trường hợp viêm họng, mũi kết hợp với nhiễm khuẩn huyết (nhiễm trùng máu) hoặc viêm màng não mủ.
Đối với nhiễm khuẩn huyết, bệnh thường xảy ra đột ngột, khoảng 40-41oC. Sốt cao liên tục hoặc dao động, kèm theo rét run, đau mỏi các cơ, khớp khắp toàn thân.
Đối với viêm màng não mủ, sau sốt cao đột ngột và đau đầu nhiều, xuất hiện các dấu hiệu của hội chứng màng não sớm, điển hình như nhức đầu dữ dội, nôn vọt, táo bón. Người bệnh nằm tư thế "cò súng" (thường gặp ở trẻ em do tăng trương lực cơ gấp để làm cho giảm đau).
Dấu hiệu đặc trưng nhất là ban xuất huyết "hình sao" do hoại tử nội mạch dưới da. Ban xuất hiện sớm khoảng từ 5-15 giờ hoặc muộn hơn. Ban có thể xuất hiện toàn thân và thường ở các đầu ngón chân, tay, vành tai, cánh mũi. Kích thước của mỗi ban không đồng đều từ 1-2mm, có thể to hơn, bờ nham nhở không tròn, có xu hướng lan rộng ra và chập lại với nhau.
Đặc biệt các nốt ban to và ở trung tâm có nốt đen, sau đó tạo thành nốt phỏng rồi hóa thành mủ. Các ban không cùng lứa tuổi (có nghĩa là mọc không cùng đợt mà có nốt là dát sẩn nhưng có nốt đã hoại tử). Ngoài ra, gan, lách to ra nhanh.
Huyết áp giảm dần và có thể tụt trong trường hợp sốc nhiễm khuẩn. Nếu bị phù nề não, thường có vật vã, mạch chậm, huyết áp tăng vọt, rối loạn hô hấp và hôn mê. Bệnh nhân có thể tử vong do suy hô hấp vào những giờ đầu (trong vòng 48 giờ), hiếm hơn là vào 2-3 ngày sau.
Tiêm phòng là cách tốt nhất phòng tránh bệnh viêm màng não mô cầu. (Ảnh: Lao Động)
Để phòng bệnh viêm não, màng não do não mô cầu, tránh lây lan trong cộng đồng, Cục Y tế dự phòng, Bộ Y tế khuyến cáo mạnh mẽ người dân thực hiện tốt một số biện pháp sau:
1. Thực hiện tốt vệ sinh cá nhân: thường xuyên rửa tay bằng xà phòng, súc miệng, họng bằng các dung dịch sát khuẩn mũi họng thông thường.
2. Thực hiện tốt vệ sinh nơi ở, thông thoáng nơi ở, nơi làm việc.
3. Chủ động tiêm phòng vắc xin phòng bệnh cho trẻ, vắc xin được tiêm tại các cơ sở tiêm chủng dịch vụ.
4. Khi có biểu hiện sốt cao, đau đầu, buồn nôn và nôn, cổ cứng, cần đến ngay cơ sở y tế để được khám và điều trị kịp thời
