Hình thái của virus Covid-19 gây ra đại dịch toàn cầu. Ảnh: Reuters
Các nhà lý luận âm mưu tuyên bố SARS-CoV-2 được tổng hợp bởi Viện Virus Vũ Hán (WIV) có trụ sở tại thành phố Vũ Hán, nơi phát hiện ra căn bệnh này. Mặc dù có sự đồng thuận khoa học là virus corona mới pahts triển tự nhiên, những tuyên bố như vậy vẫn có sức hút. Tổng thống Donald Trump ngày 15/4 tuyên bố chính phủ ông đang điều tra xem liệu Covid-19 có bắt nguồn từ phòng thí nghiệm Vũ Hán hay không.
Yuan Zhiming, giáo sư tại WIV và giám đốc Phòng thí nghiệm An toàn sinh học quốc gia cho biết những tuyên bố "ác tâm" về phòng thí nghiệm "không có cơ sở" và mâu thuẫn với tất cả bằng chứng hiện có. "WIV không có ý định và khả năng để thiết kế, tạo dựng một virus corona mới", ông nói trong thư hồi đáp Reuters. "Hơn nữa, không có thông tin nào trong bộ gene của SARS-CoV-2 cho thấy nó được nhân tạo".
Một số lý thuyết âm mưu được đổ thêm dầu từ bài báo cáo khoa học cảu Viện Công nghệ Ấn Độ. Theo đó, báo cáo tuyên bố protein trong virus corona "tương đồng kỳ lạ" với HIV. Tuy nhiên, hầu hết các nhà khoa học hiện nay nói rằng SARS-CoV-2 bắt nguồn từ tự nhiên, dơi và tê tê được xác định có thể là vật chủ.
"Hơn 70% các bệnh truyền nhiễm mới bắt nguồn từ động vật, đặc biệt là động vật hoang dã. Trong những năm gần đây, chúng ta thấy nguy cơ gia tăng do tiếp xúc gần giữa người và động vật hoang dã, với sự thay đổi khí hậu toàn cầu và việc con người liên tục mở rộng hoạt động", ông Yuan nói.
Tất cả 7 loại virus corona trên người được biết đến đều bắt nguồn từ dơi, chuột hoặc vật nuôi, các nhà khoa học cho biết. Ông Yuan đã bác bỏ giả thuyết phòng thí nghiệm vô tình làm lọt virus corona được thu hoạch từ dơi cho mục đích nghiên cứu. Ông nói các quy trình an toàn sinh học của phòng thí nghiệm được thực thi nghiêm ngặt. "Các phòng thí nghiệm an toàn sinh học cấp cao có các cơ sở bảo vệ và những biện pháp nghiêm ngặt để đảm bảo an toàn cho nhân viên và môi trường khỏi bị ô nhiễm", ông nói.
Ông Yuan không bình luận trực tiếp về những khiếu nại nhưng "vẫn chưa có câu trả lời" về nguồn gốc của virus. Ông dẫn một bài báo của các nhà khoa học Anh và Đức trong tháng này cho rằng biến thể SARS-CoV-2 lưu hành ở Mỹ là phiên bản "nguyên thủy" hơn so với ở Trung Quốc và nó có thể xuất hiện trước.
Theo ông Yuan, việc truy tìm nguồn gốc virus là một câu hỏ khoa học đầy thách thức với sự không chắc chắn mạnh mẽ. Trung Quốc bị cáo buộc đánh giá thấp dịch bệnh và cố che đậy nguồn gốc. Tuy nhiên, chính phủ đã bác bỏ những cáo buộc này.
Khi được hỏi liệu viện của ông có hợp tác với cuộc điều tra quốc tế về đại dịch hay không, ông Yuan nói không biết về điều này nhưng phòng thí nghiệm được kiểm tra thường xuyên.
