Được hứa hẹn đưa sang Nhật du học và có việc làm thêm thu nhập cao, nhiều hộ dân ở vùng biển xã Bình Minh (H. Thăng Bình, Quảng Nam) phải vay mượn hàng trăm triệu đồng cho con qua đó với mong ước được đổi đời. Thế nhưng khi sang đất khách quê người, các “du học sinh” này mới biết mình đã bị lừa. Nhiều em đành khăn gói trở về với gánh nợ chồng chất vì “du học chui”.
Tin kẻ môi giới
Giữa năm 2012, một người quen tên Trần Nhân Vũ (thôn Bình Tịnh, xã Bình Minh) xưng là Giám đốc Cty tư vấn du học quốc tế Phúc Sơn chi nhánh miền Trung (trụ sở chính tại Hà Nội) đến nhà em Võ Thanh Trung (1991, thôn Bình Tân, xã Bình Minh) để tư vấn chuyện đi du học. Người này bảo khi sang Nhật, Cty sẽ kiếm công việc làm thêm với thu nhập hàng tháng từ 30-40 triệu đồng.
Vì Trung là con duy nhất, hơn nữa Trần Nhân Vũ là người bà con trong họ nên gia đình lấy số tiền tích cóp lâu nay và vay mượn thêm để đầu tư cho Trung sang Nhật. “Anh Vũ bảo gia đình em đóng 190 triệu đồng, đó là số tiền để đóng học phí 6 tháng đầu khi qua Nhật, 3 tháng trọ và chi phí máy bay.
Trước đó, em đóng 7 triệu đồng để làm hồ sơ và nhiều khoản khác để đi học và thi tiếng Nhật sơ cấp. Nói đi học tiếng Nhật nhưng thực chất chỉ là hình thức mua bằng, vì tụi em chỉ biết nói có vài ba câu xã giao nhưng vẫn được cấp bằng để làm cơ sở sang Nhật”- Trung kể lại chuyện đi “du học” của mình.
Tương tự Trung, em Trần Văn Thiên (1992, cùng trú thôn Bình Tân) cho biết thêm: Sau khi đã hoàn thành mọi thủ tục cần thiết, cuối tháng 12-2012, đoàn gồm 25 người khắp các miền được Cty này đưa lên máy bay để sang Nhật, trong đó Quảng Nam có hơn 10 em, riêng tại xã Bình Minh có đến 7 em.
“Đặt chân tới Nhật Bản, chúng em được một phụ nữ tên Bình, nói giọng Bắc dẫn đến phòng trọ tại thành phố Saitama. Chỗ ở thì có đến 9 người, nam nữ ở cách nhau một cái vách ngăn. Tiền phòng là 18 ngàn yen/tháng (gần 4 triệu VND), tiền mua chăn mền là 10 ngàn yen chứ không phải ở miễn phí 3 tháng đầu như thỏa thuận. Chốn đất khách quê người chúng em không biết nhờ cậy ai cả, vốn tiếng Nhật thì hạn chế nên không thể tự mình đi xin việc. Gọi điện về quê cho anh Vũ thì không liên lạc được, gọi thẳng cho Cty thì họ bảo chúng em tự lo”- Thiên kể lại...Qua tìm hiểu, điều mà các học sinh quan tâm khi du học tự túc ở Nhật với thời gian 6,5 năm là có được việc làm thêm để trang trải tiền học phí, tiền ăn ở. Thế nhưng khi qua đến đó, các em này phải tự túc đi tìm việc chứ không được phía Cty môi giới giúp đỡ như đã hứa. Không tìm được việc, tiền mang theo cạn dần, nhiều du học sinh còn bị đuổi học và bỏ học.
Em Trần Văn Thiên kể: Sau 4 tháng ở đất khách quê người, không có tiền đóng học phí nên em trốn học ra ngoài để làm chui. Nhưng công việc ở đây rất khó tìm, mà có tìm được chỉ là những việc tạm thời như đi chuyển nhà, vận chuyển máy móc, bán cơm...
Nếu học tiếp thì tụi em phải đóng hơn 10 triệu đồng/tháng, cũng không dám điện về xin tiền gia đình vì nhà em cũng không khấm khá chi. Tụi em lại còn bị mắc lừa bởi chính du học sinh ở mình sang Nhật học, họ bảo đưa tiền để kiếm việc làm cho nhưng sau đó thì cao chạy xa bay. Em điện về gia đình thì ba mẹ nói về nước rồi tính đường khác.
Do vậy cuối năm 2013 em quyết định trở về”. “Phía trường ISI Language College của Nhật bảo chúng em không đủ điều kiện tài chính để tiếp tục học và nhà trường luôn phàn nàn vì vốn tiếng Nhật của chúng em quá yếu. Học phí đóng 6 tháng đầu là 55 ngàn yen/tháng (khoảng 10,4 triệu VND).
Sau gần 1 năm ở Nhật, em Trần Văn Thiên trở về phụ giúp việc cho gia đình.
Để làm hồ sơ đủ điều kiện học bên Nhật, trước đó phía Cty môi giới tạo một tài khoản cho mỗi gia đình có con đi du học với hàng trăm triệu đồng trong tài khoản, qua bên đó thì họ rút lại hết số tiền này.
Trong số 9 người ở chung phòng với em hầu hết đã bỏ học vì không đủ tiền đóng học phí các tháng tiếp theo, một số em đã về nước và một số ra ngoài tìm kiếm việc làm chui”, em Trung cho biết.
Mộng tan vỡ, nợ chồng chất
Ông Trần Minh Hùng-Trưởng thôn Bình Tân, ba của em Trần Văn Thiên, ngậm ngùi: “Gia đình tôi làm nghề đánh bắt gần bờ, thu nhập hàng tháng bấp bênh. Khi nghe chú Vũ tư vấn rất mát dạ nên quyết mượn tiền để con được đi Nhật nhằm sau này về giúp đỡ gia đình. Nhưng ai ngờ, qua bên đó chưa được một năm thì nó quay về vì không có tiền phải sống vật vờ. Cty môi giới không tìm giúp việc làm cho con tôi như đã hứa trước đây”.
Để đủ điều kiện qua Nhật, gia đình ông Hùng phải đóng hơn 200 triệu đồng. Ngày lên máy bay, ông Trần Văn Hùng còn đưa thêm cho Thiên gần 30 triệu đồng để lo liệu cuộc sống ban đầu. Nhưng đến khi con mình vỡ mộng du học trở về, gia đình cũng rơi nước mắt khi nghĩ đến số nợ ngân hàng 80 triệu đồng, nợ người thân 4 cây vàng.
Chị Trịnh Thị Minh Nguyệt (mẹ em Võ Thanh Trung) cũng lâm vào cảnh tương tự: “Gia đình chúng tôi quá vội vàng vì cứ nghĩ con mình sang đó sẽ có việc làm kiếm được nhiều tiền, vừa học nhưng vừa có tiền để gửi về cho gia đình. Nhưng thực chất không phải như thế. Để lo cho chuyến đi du học này, kể cả tiền cho con mang theo, gia đình tôi mất gần 300 triệu đồng. Chừ thì nợ nần chồng chất”.
Ngoài hai trường hợp trên, tại thôn Bình Tịnh cũng có nhiều em đang du học tự túc tại Nhật. Nhà ông Tô Văn Dũng còn 2 đứa con nhỏ đang tuổi ăn học nhưng gia đình cũng quyết định đầu tư hàng trăm triệu đồng để cho cháu Tô Thị Thúy được sang Nhật du học.
Cách đây vài tháng, đại diện trường học ở Nhật điện về gia đình mới biết con mình nghỉ học để đi làm. “Phía trường họ nói nếu cháu gọi về thì gia đình khuyên cháu vào trường học lại. Lúc mới qua, nó gọi về nói chuyện học hành vẫn tốt, nhưng sau đó không thấy gọi về nữa, còn bên mình gọi sang thì không được khiến gia đình rất lo”- ông Dũng lo lắng.
Trao đổi về vấn đề này, ông Trần Văn Tám - Phó Chủ tịch UBND xã Bình Minh cho biết: Địa phương có gần 20 em đang đi du học tự túc tại Nhật Bản thông qua nhiều Cty môi giới, riêng Cty Phúc Sơn đưa các em sang Nhật dựa vào sự quen biết, Cty này không thông qua chính quyền địa phương. “Vì tin tưởng viễn cảnh tốt đẹp khi con cái được sang Nhật nên nhiều gia đình đánh đổi để con được đi du học. Riêng Trần Nhân Vũ là người địa phương, nhưng đã vắng mặt tại địa phương từ tháng 8-2013 không lý do, điện thoại thì không liên lạc được” - ông Tám thông tin thêm.
Theo Công an thành phố Đà Nẵng
