"Hồ Hòa Bình không an toàn, sẽ là thảm họa cho đất nước"

Theo Tổng cục trưởng phòng chống lụt bão cho hay do mực nước dâng cao nên như van cửa xả ở hồ Hòa Bình hư hỏng thì tác hại sẽ không lường hết được. 

Infonet và Vnexpress cho hay, chiều ngày 13/10, trong buổi thông tin với báo chí của Ban chỉ đạo Trung ương phòng chống lụt bão, nhiều câu hỏi liên quan đến công tác dự báo, quy trình vận hành hồ chứa nước Hòa Bình đã được đặt ra. 

Ông Lê Thanh Hải, Phó tổng giám đốc Trung tâm Khí tượng thuỷ văn. Ảnh: Vnexpress

Theo ông Nguyễn Văn Hải - Trưởng phòng điều hành ứng phó  (Cục ứng phó và khắc phục hậu quả thiên tai cho hay: Khu vực lòng hồ Hòa Bình có mưa đặc biệt lớn và bất thường trong ngày 10-11/10, gây lũ lớn trái mùa với lưu lượng nước đạt đỉnh trên 15.000m3/s.

Thuỷ điện Hoà Bình phải mở 8 cửa xả đáy do lưu lượng nước quá lớn về đột ngột. Ảnh: Vnexpress

"Hồ Hoà Bình đã phải xả lũ lịch sử, tới 8 cửa xả đáy làm mực nước trên hệ thống sông Hồng, sông Thái Bình tăng đột biến”, ông nói và cho hay cùng thời gian này tại khu vực Hoà Bình, lượng mưa phổ biến 350-450mm.

Theo đại diện Văn phòng Thường trực Ban Chỉ đạo Trung ương về Phòng chống thiên tai từ ngày 10-11/10, hoàn lưu áp thấp nhiệt đới đã gây mưa lớn tại các tỉnh Hòa Bình, Yên Bái, Sơn La, các tỉnh đồng bằng, trung du Bắc bộ và các tỉnh Bắc Trung bộ với tổng lượng mưa từ 250-350mm. Riêng tại Hòa Bình, lượng mưa phổ biến từ 350-450mm, đặc biệt tại Bất Bọt – Thanh Hóa lên đến trên 600mm.

Tình trạng mưa lớn đã gây đợt lũ ở mức báo động 1 đến báo động 2 ở các sông Nghệ An, Hà Tĩnh, lũ ở mức trên báo động 3 tại các sông Thanh Hóa.

Tại hệ thống sông Hoàng Long, tỉnh Ninh Bình xảy ra lũ lịch sử, đỉnh lũ tại trạm Bến Đế 5,53m, trên báo động 3 là 1,53m và đã vượt mức lũ lịch sử năm 1985 là 0,29m.

Tình trạng ngập lụt diện rộng đã xảy ra tại các tỉnh Thanh Hóa và Ninh Bình; gây nên lũ quét và sạt lở đất tại nhiều tỉnh miền núi phía Bắc: Hòa Bình, Yên Bái, Sơn La và đặc biệt nghiêm trọng xảy ra sạt lở đất tại xã Phú Cường, huyện Tân Lạc, tỉnh Hòa Bình; ngập úng nghiêm trọng trên diện rộng tại các tại các tỉnh đồng bằng sông Hồng.

Trong báo cáo mới nhất, áp thấp nhiệt đới và mưa lũ đã khiến 55 người chết, 38 người maatstichs và 31 người khác bị thương. 

Phó tổng GĐ Trung tâm Khí tượng thuỷ văn Quốc gia Lê Thanh Hải cho hay: "Dự báo càng gần thời điểm áp thấp đổ bộ thì càng chính xác, càng xa thì độ chính xác sẽ giảm bớt. Giống như bắn súng, anh càng cách mục tiêu xa thì càng kém chuẩn xác".

Đánh giá tổng thể, lãnh đạo cơ quan dự báo khí tượng cho hay công tác dự báo thời gian qua đã "cơ bản sát với thực tế".

Liên quan đến vấn đề vận hành liên hồ chứa Hòa Bình, Tổng cục trưởng Phòng chống lụt bão Trần Quang Hoài lý giải, theo quy trình vận hành, từ ngày 5 đến ngày 7/10 hồ Hoà Bình được tích đến cao trình 117 mét và khi lũ về thì được phép xả sáu tiếng một lần. Khi có tình huống khẩn cấp, hồ được xả cấp tập để đảm bảo an toàn cho công trình.

“Nếu hồ Hoà Bình không an toàn thì là thảm hoạ của đất nước. Tôi có ở hồ lúc đó, nước đã vượt qua cửa van tum. Nếu các cây gỗ to va vào gây hư hại cửa van thì tác hại không lường được. Việc xả lũ vừa rồi hoàn toàn đúng quy trình”, ông Hoài nhấn mạnh.

Theo ông Hoài, để không gây thêm áp lực cho hồ Hoà Bình, việc ngừng phát điện của Thuỷ điện Sơn La là "hành động linh hoạt, chính xác". Nếu không, hồ này phải xả đến 9-10 cửa xả đáy.

Tổng cục trưởng Tổng cục Phòng chống lụt bão cho biết thêm, đợt lũ vừa qua rất đặc biệt, chỉ mưa khu vực hồ Hoà Bình, còn ở hồ Sơn La lượng mưa không tăng đột biến, ổn định.

"Theo Quy trình vận hành liên hồ, đến 15/9 hàng năm chúng tôi giao cho các đơn vị làm thuỷ điện chủ động. Nhưng thời tiết năm nay mưa lũ muộn, rất bất thường, chúng tôi sẽ đề nghị thay đổi cho phù hợp với diễn biến phực tạp của thời tiết", ông Hoài nói.

Cũng theo ông Lê Thanh Hải, hiện bão số 11 đang có dấu hiệu mạnh lên. Dự kiến khi vào đến đảo Hải Nam, bão sẽ mạnh cực đại cấp 12-13, giật cấp 15-16. Vùng ảnh hưởng rộng từ Quảng Ninh đến Huế.

"Bão sẽ gây mưa lớn cho vùng Bắc bộ và Trung bộ. Năm nay nhiều cơn bão đổ bộ vào miền Trung, bão số 11 cũng có dấu hiệu sẽ đổ bộ vào miền Trung", ông Hải nhận định. 

Hồng Hạnh (tổng hợp)