Iraq đang tìm kiếm chất phóng xạ "rất nguy hiểm" bị đánh cắp hồi năm ngoái. Theo một tài liệu từ Bộ môi trường và 7 quan chức an ninh, môi trường cấp tỉnh thì chất này có thể được sử dụng như một vũ khí nếu bị Nhà nước Hồi giáo IS mua lại.
Theo Reuters, chất này được cất trong một hộp bảo vệ có kích thước bằng một chiếc laptop, bị mất tích vào tháng 11/2015 tại một căn cứ lưu trữ của công ty dịch vụ mỏ dầu Weatherford WFT.N của Mỹ, gần thành phố Basra.
Một phát ngôn viên Bộ Môi trường Iraq cho biết ông chưa thể thảo luận về vấn đề này với lý do an ninh quốc gia.
Công ty Weatherford tuyên bố họ không chịu trách nhiệm hoặc có trách nhiệm pháp lý về vụ trộm cắp này. "Chúng tôi không sở hữu, vận hành hay kiểm soát các nguồn hoặc hầm chứa chất được lưu trữ", họ nói.
 |
Cảnh báo chất phóng xạ của Mỹ. Ảnh: Reuters |
Theo tài liệu và các quan chức, chất này sử dụng tia gamma để kiểm tra các lỗ hổng trong những vật liệu được sử dụng để làm ống dẫn khí, dầu trong quá trình chụp X-quang gamma công nghiệp. Nó thuộc sở hữu của công ty SGS Thổ Nhĩ Kỳ, có trụ sở tại Istanbul.
Một quan chức của SGS tại Iraq đã từ chối bình luận về vụ việc này.
Bộ ngoại giao Mỹ cho biết họ đã biết về các báo cáo nhưng không có dấu hiệu cho thấy IS hay các nhóm chiến binh khác đã mua được chất này.
Một quan chức Mỹ cho biết Iraq đã báo cáo một chiếc camera đặc biệt chứa chất phóng xạ cao Iridium-192 bị mất tích lên Cơ quan Năng lượng Nguyên tử Quốc tế (IAEA) hồi tháng 11/2015.
"Họ vẫn tìm kiếm nó từ khi ấy đến nay. Không rõ là nó chỉ bị thất lạc hay thực sự bị đánh cắp", quan chức này nói trong điều kiện giấu tên.
Tài liệu của Bộ Môi trường Iraq, ghi ngày 30/11 và được gửi đến Trung tâm phòng chống bức xạ của Bộ, mô tả "vụ trộm nguồn chất phóng xạ cực nguy hiểm Ir-192 với chất phóng xạ hoạt tính cao thuộc về SGS từ một kho chứa của Weatherford tại khu vực Rafidhia, tỉnh Basra".
Một quan chức cấp cao thuộc Bộ môi trường tại Basra (giấu tên) nói với Reuters rằng thiết bị trên chứa tới 10 gram "viên nang" Ir-192, một đồng vị phóng xạ của chất iridium cũng được dùng để điều trị ung thư.
Chất này được IAEA phân loại là nguồn phóng xạ loại 2, nghĩa là nếu không được quản lý đúng cách thì nó có thể gây tổn thương vĩnh viễn cho một người tiếp xúc gần trong vài phút hoặc vài giờ, có thể gây tử vong cho người tiếp xúc trong vài giờ đến vài ngày.
Tác hại khi tiếp xúc với chất này được xác định bởi một số yếu tố như nồng độ, độ tuổi của chất nhưng Reuters chưa thể xác định ngay lập tức. Bộ Môi trường Iraq cho biết chất này đặt ra có thể gây hại cho môi trường, cơ thể người cũng như đe dọa đến an ninh quốc gia.
Bảo Linh (theo Reuters)
