Trưa 2/8, Bộ Tài nguyên và Môi trường khẳng định, việc chôn lấp trái phép bùn thải nguy hại của Công ty cổ phần tư vấn xây dựng quản lý môi trường đô thị Kỳ Anh (Hà Tĩnh) có dấu hiệu tội phạm về môi trường nên sẽ bàn giao toàn bộ hồ sơ cho Công an tỉnh Hà Tĩnh điều tra, xử lý nghiêm theo quy định.
Trưa nay, 2/8, Bộ Tài nguyên và Môi trường đã có thông cáo báo chí về vụ việc chôn lấp bùn thải trái phép của Công ty cổ phần tư vấn xây dựng quản lý môi trường đô thị Kỳ Anh (gọi tắt là Công ty Kỳ Anh) gây bức xúc dư luận thời gian qua.
Theo đó, sau khi sự việc xảy ra, đoàn công tác của Bộ Tài nguyên và Môi trường đã yêu cầu Công ty Kỳ Anh phải thu gom, đóng gói toàn bộ lượng chất thải đã chôn lấp trái phép và phối hợp với đơn vị có chức năng vận chuyển về xử lý chất thải, đưa lượng chất thải thu được đến ngày 17/7 là 390,7 tấn (bao gồm cả đất đá) về lưu giữ tại cơ sở xử lý chất thải của Công ty TNHH MTV Chế biến chất thải công nghiệp Hà Tĩnh.
Sau quá trình lấy mẫu bùn thải, mẫu đất, mẫu nước tại khu vực chôn lấp chất thải để phân tích, Bộ Tài nguyên và Môi trường khẳng định trong chất thải chôn lấp trái phép có một số mẫu bùn thải có thông số xyanua vượt ngưỡng chất thải nguy hại. Theo quy định tại Khoản 2 Điều 85 Luật Bảo vệ môi trường, “chất thải thông thường có lẫn chất thải nguy hại vượt ngưỡng quy định mà không thể phân loại được thì phải quản lý theo quy định của pháp luật về chất thải nguy hại”. Nghị định 38/2015 của Chính phủ về quản lý chất thải và phế liệu cũng nêu rõ: “Chất thải rắn công nghiệp thông thường phải được phân định, phân loại riêng với chất thải nguy hại, trường hợp không thể phân loại được thì phải quản lý theo quy định về chất thải nguy hại”.
Từ cơ sở đó, Bộ Tài nguyên và Môi trường kết luận, bùn thải bị chôn lấp trái phép đã được bốc xúc, lưu giữ với khối lượng trên 390,7 tấn là chất thải công nghiệp có lẫn chất thải nguy hại, phải được quản lý theo quy định về chất thải nguy hại và phải được chuyển giao cho đơn vị có chức năng, được cấp phép xử lý theo quy định của pháp luật.
“Kết quả khảo sát môi trường đất, môi trường nước cho thấy nước mặt, nước ngầm và đất đai tại vị trí chôn lấp bùn thải và khu vực xung quanh chưa bị ô nhiễm do việc chôn lấp trái phép bùn thải nêu trên gây ra”- thông báo của Bộ Tài nguyên và Môi trường nhấn mạnh.
Về xử lý trách nhiệm, Bộ Tài nguyên và Môi trường cho rằng Công ty Formosa Hà Tĩnh đã có có hàng loạt vi phạm: Không phân định, phân loại, xác định đúng số lượng, khối lượng chất thải nguy hại phải đăng ký và quản lý theo Nghị định 179/2013 của Chính phủ về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực bảo vệ môi trường; chuyển giao chất thải nguy hại cho tổ chức, cá nhân không có giấy phép xử lý chất thải nguy hại theo quy định đối với trường hợp chuyển giao từ 5.000 kg trở lên chất thải nguy hại có thành phần nguy hại đặc biệt vượt ngưỡng chất thải nguy hại, quy định tại Nghị định số 179/2013 của Chính phủ.
Bộ Tài nguyên và Môi trường khẳng định sẽ xử phạt các vi phạm hành chính nêu trên của Công ty Formosa Hà Tĩnh và yêu cầu công ty này khắc phục ngay hậu quả do việc chuyển bùn thải không đúng quy định.
Cụ thể, Công ty Formosa Hà Tĩnh chịu toàn toàn trách nhiệm phối hợp với Công ty Kỳ Anh tiến hành ký hợp đồng với đơn vị có chức năng vận chuyển xử lý chất thải nguy hại để xử lý ngay 390,7 tấn bùn thải lẫn đất đá nêu trên; quá trình vận chuyển, xử lý giao Sở Tài nguyên và Môi trường Hà Tĩnh chủ trì, phối hợp giám sát, kiểm tra.
Formosa Hà Tĩnh cũng phải tiến hành đăng ký chủ nguồn chất thải nguy hại đối với các loại bùn thải nguy hại phát sinh theo quy định; xây dựng kế hoạch xử lý chất thải (công nghiệp rắn thông thường, chất thải sinh hoạt và chất thải nguy hại) cho toàn bộ dự án và phải hoàn thành, trình cấp có thẩm quyền trước ngày 30/8/2016.
Đối với Công ty Kỳ Anh, Bộ Tài nguyên và Môi trường khẳng định việc chôn lấp trái phép bùn thải nguy hại nêu trên có dấu hiệu tội phạm về môi trường nên sẽ bàn giao toàn bộ hồ sơ vụ vi phạm này cho Công ty tỉnh Hà Tĩnh điều tra, xử lý nghiêm theo quy định của pháp luật.
Kết quả phân tích mẫu bùn thải của Formosa do 3 phòng thí nghiệm được Bộ Tài nguyên - môi trường so sánh, đối chứng cho thấy, trong chất thải chôn lấp trái phép có một số mẫu có chứa thông số xyanua (CN-) vượt ngưỡng chất thải nguy hại.
Ngày 2-8, Bộ Tài nguyên - môi trường (TN-MT) cho biết sau khi tiến hành tổng hợp kết quả, so sánh, đối chứng, đánh giá kết quả phân tích từ các phòng thí nghiệm, cho thấy “trong chất thải chôn lấp trái phép có một số mẫu bùn thải có chứa thông số xyanua (CN-) vượt ngưỡng chất thải nguy hại”.
Căn cứ theo quy định của Luật bảo vệ môi trường, Bộ TN-MT kết luận ”bùn thải bị chôn lấp trái phép đã được bốc xúc, lưu giữ với khối lượng 390,72 tấn (bao gồm cả đất đá bị lẫn) là chất thải công nghiệp có lẫn chất thải nguy hại”.
Theo Bộ TN-MT, chất thải nguy hại phải được quản lý theo quy định về chất thải nguy hại và phải được chuyển giao cho đơn vị có chức năng, được cấp phép xử lý theo quy định của pháp luật.
Tương tự, kết quả khảo sát môi trường đất, môi trường nước cho thấy nước mặt, nước ngầm và đất tại vị trí chôn lấp bùn thải và khu vực xung quanh chưa bị ô nhiễm do việc chôn lấp trái phép bùn thải nêu trên gây ra.
Về xử lý trách nhiệm của các bên liên quan, Bộ TN-MT cho biết việc xử lý trách nhiệm bao gồm đối với chủ nguồn thải là Công ty Formosa Hà Tĩnh. Theo đó, từ kết quả phân tích mẫu bùn thải nêu trên cho thấy Công ty Formosa Hà Tĩnh đã có các hành vi vi phạm sau:
- Không phân định, phân loại, xác định đúng số lượng, khối lượng chất thải nguy hại phải đăng ký và quản lý theo quy định tại khoản 5 điều 21 của Nghị định số 179/2013/NĐ-CP ngày 14-11-2013 của Chính phủ quy định về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực bảo vệ môi trường;
- Chuyển giao chất thải nguy hại cho tổ chức, cá nhân không có giấy phép xử lý chất thải nguy hại theo quy định đối với trường hợp chuyển giao từ 5.000kg trở lên chất thải nguy hại có thành phần nguy hại đặc biệt vượt ngưỡng chất thải nguy hại, quy định tại Điểm h, Khoản 7 Điều 21 của Nghị định số 179/2013/NĐ-CP.
Từ kết luận trên, Bộ TN-MT sẽ xử phạt các vi phạm hành chính nêu trên theo quy định của nghị định số 179/2013/NĐ-CP và yêu cầu Công ty Formosa Hà Tĩnh phải khắc phục ngay hậu quả do việc chuyển giao bùn thải không đúng quy định.
Cụ thể, yêu cầu Formosa chịu hoàn toàn trách nhiệm phối hợp với Công ty Kỳ Anh tiến hành ký hợp đồng với đơn vị có chức năng vận chuyển xử lý chất thải nguy hại để xử lý ngay 390,72 tấn bùn thải lẫn đất đá nêu trên theo quy định và chịu toàn bộ chi phí cho việc xử lý này; quá trình vận chuyển, xử lý giao Sở Tài TN-MT tỉnh Hà Tĩnh có trách nhiệm chủ trì và phối hợp giám sát, kiểm tra.
Formosa phải tiến hành đăng ký chủ nguồn thải chất thải nguy hại đối với các loại bùn thải nguy hại phát sinh theo quy định tại điều 6 Nghị định số 38/2015/NĐ-CP ngày 24-4-2015 của Chính phủ về quản lý chất thải và phế liệu; xây dựng kế hoạch xử lý chất thải (công nghiệp rắn thông thường, chất thải sinh hoạt và chất thải nguy hại) cho toàn bộ dự án và phải hoàn thành, trình cấp có thẩm quyền trước ngày 30-8-2016.
Đối với Công ty Kỳ Anh, tiến hành xử lý trách nhiệm trong việc chôn lấp trái phép bùn thải nguy hại của Công ty Kỳ Anh nêu trên có dấu hiệu tội phạm về môi trường theo quy định tại điều 182a của Luật số 37/2009/QH12 sửa đổi, bổ sung một số điều Bộ luật hình sự số 15/1999/QH10.
Theo đó, Bộ TN-MT cho biết sẽ bàn giao toàn bộ hồ sơ vụ vi phạm của Công ty Kỳ Anh cho Công an tỉnh Hà Tĩnh để điều tra, xử lý nghiêm theo quy định của pháp luật.
