Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo. Ảnh: AP
Khi Trung Quốc thông qua luật an ninh quốc gia, "chúng tôi không còn phân biệt được giữa việc xuất khẩu các mặt hàng được kiểm soát sang Hong Kong hay Trung Quốc đại lục", Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo đưa ra tuyên bố ngày 29/6. "Quyết định của Trung Quốc nhằm loại bỏ các quyền tự do của Hong Kong, buộc chính quyền Trump phải đánh giá lại các Chính sách của mình với lãnh thổ này", ông Pompeo nói. Mỹ "buộc phải thực hiện hành động này để bảo vệ an ninh quốc gia của Mỹ".
Trước đây, Hong Kong được hưởng các đặc quyền cho phép họ nhập các thiết bị quốc phòng mà Bắc Kinh không có. Họ cũng có thể nhập những công nghệ sử dụng kép mà không cần giấy phép như những mặt hàng tương tự bán cho Trung Quốc đại lục. "Chúng tôi không thể mạo hiểm để những món hàng này rơi vào tay Quân Giải phóng Nhân dân Trung Quốc", Ngoại trưởng Mỹ nhấn mạnh.
Thông báo được đưa ra sau khi chính quyền và các nhà lập pháp từ cả 2 đảng tố luật an ninh quốc gia mới có nguy cơ hạn chế tự do ngôn luận và sự bất đồng chính kiến tại Hong Kong sau một năm hỗn loạn chính trị. Vào tháng 5, Bộ Ngoại giao Mỹ nói với Quốc hội rằng Hong Kong không còn tự trị khỏi Trung Quốc. Đánh giá này có thể đe dọa đến trạng thái thương mại đặc biệt mà thành phố được hưởng bấy lâu nay.
Theo Đạo luật Nhân quyền và Dân chủ Hong Kong được Quốc hội Mỹ thông qua vào tháng 11, hàng năm, chính quyền Mỹ phải quyết định xem sự quản lý Hong Kong có khác biệt phù hợp với đại lục hay không. Đây chính là điều kiện tiên quyết để trạng thái đặc biệt được duy trì.
Việc hủy bỏ trạng thái thương mại của Hong Kong sẽ chấm dứt những ưu đãi thương mại và kinh tế mà thành phố này được hưởng. Đây là điều đã góp phần biến thành phố thành trung tâm tài chính và kinh doanh của khu vực.
Động thái của Bộ Ngoại giao Mỹ ngày hôm qua chính là kết quả của việc Bắc Kinh vi phạm cam kết Tuyên bố chung Trung - Anh năm 1997. Ngoại trưởng Pompeo nói rằng các hành động này "nhắm vào chế độ chứ không phải người dân Trung Quốc".
