Nguồn phóng xạ bị thất lạc rất nguy hiểm, nếu chất phóng xạ bị rò rỉ sẽ tác động đến quá trình hình thành, phát triển các loại bệnh ung thư cho người tiếp xúc.
Theo Sở KH-CN Bà Rịa-Vũng Tàu, nguồn phóng xạ của nhà máy thép bị thất lạc nếu rò rỉ sẽ tác động đến quá trình hình thành, phát triển các loại bệnh ung thư cho người tiếp xúc.Sáng nay (7/4), Đoàn chuyên gia thuộc Bộ KH-CN tiếp tục phối hợp với các cơ quan chức năng tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu và Công ty Cổ phần thép Pomina 3 (đóng tại KCN Phú Mỹ, huyện Tân Thành) tìm kiếm nguồn phóng xạ nguy hiểm bị thất lạc.
Trước đó một ngày, đoàn chuyên gia của Bộ mang theo các thiết bị dò tìm phóng xạ hiện đại từ Hà Nội vào để hỗ trợ công tác tìm kiếm.
Vụ việc xảy ra vào ngày 25/3, khi cán bộ công ty Công ty Cổ phần thép Pomina 3 thông báo nguồn phóng xạ loại Co-60 (thuộc nhóm 4) bị mất. Đến 1/4, đại diện công ty Pomina 3 đã báo cáo sự việc lên Sở KH-CN Bà Rịa - Vũng Tàu và Công an Đồn KCN.
Nguồn phóng xạ Co-60 được công ty Pomina 3 nhập về từ năm 2010, lắp ráp vào hệ thống dây chuyền nhà máy lò đúc số 3 để đo mức thép lỏng. Nguồn này có hoạt độ phóng xạ khoảng 2,33 mCi. Ông Đỗ Vũ Khoa, Phó trưởng phòng Sở KH-CN Bà Rịa - Vũng Tàu cho biết: "Hiện nguồn phóng xạ thất lạc được bao bọc bởi hệ thống vỏ. Nếu người dân vô tình nhặt được, phá bỏ lớp bên ngoài thì phóng xạ sẽ bị phát tán, gây bỏng rộp da toàn thân. Nguy hiểm hơn, phóng xạ rò rỉ sẽ tác động đến quá trình hình thành, phát triển các loại bệnh ung thư cho người tiếp xúc".
Ở khoảng cách tiếp xúc 10 cm, phóng xạ có thể gây ra liều chiếu xạ khoảng 2,5 mSv/giờ (liều chiếu xạ cho phép đối với một người bình thường trong một năm là 1 mSv) nên sẽ rất nguy hiểm. Ông Lê Thanh Dũng, Phó chủ tịch UBND tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu yêu cầu các cơ quan trong tỉnh kết hợp cùng Đoàn công tác của Bộ KH-CN tiến hành tìm kiếm tại các khu vực nhà máy thép Pomina 3, các điểm thu mua phế liệu. Ông đề nghị trao thưởng cho người thông báo các thông tin, hình ảnh liên quan đến nguồn phóng xạ. Tỉnh Bà Rịa - Vung Tàu ra thông báo: “Nếu tổ chức, cá nhân nào biết được vị trí thiết bị phóng xạ Co-60, vui lòng thông báo gấp theo số điện thoại 0643 858 298 hoặc thông báo với ông Đỗ Vũ Khoa, Phó trưởng phòng Sở KH-CN theo số điện thoại 0909 262 464”.
Chiều 6-4, đại tá Bùi Văn Thảo, phó giám đốc Công an tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu, cho biết hiện cơ quan này đang sử dụng nhiều biện pháp để tìm lại thiết bị chứa chất phóng xạ của Nhà máy luyện phôi thép (thuộc Công ty cổ phần thép Pomina, đóng tại Khu công nghiệp Phú Mỹ 1, huyện Tân Thành, tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu).
Theo đó, ngoài rà soát ở các điểm mua ve chai, truy tìm trong nhà máy còn thông báo tìm thiết bị này trên phương tiện thông tin đại chúng.
Trước đó ngày 1-4, Công ty cổ phần thép Pomina đã có công văn gửi tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu thông báo về việc mất nguồn phóng xạ.
Đây là một trong năm nguồn phóng xạ phía công ty đã nhập về từ năm 2010, có tên khoa học là Co-60 (nguồn phóng xạ thuộc nhóm 4), dùng để đo mức thép lỏng trong lò.
Ngay sau khi nhận công văn, Sở Khoa học - công nghệ, Công an tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu đã vào cuộc điều tra.
Theo báo cáo của đơn vị quản lý nguồn phóng xạ, tháng 3-2015 khi tiến hành bàn giao công việc giữa nhân viên cũ và nhân viên mới phụ trách công tác an toàn phóng xạ, nhà máy mới phát hiện mất nguồn phóng xạ này.
Và thời điểm cuối cùng xác định nguồn phóng xạ này còn tồn tại trong nhà máy là từ cuối năm 2014, khi một dây chuyền sản xuất của nhà máy bị trục trặc, nguồn phóng xạ này đã được lấy ra khỏi dây chuyền nhưng không được làm thủ tục nhập kho.
Và từ tháng 1-2015, nguồn phóng xạ này đã không được quản lý. Như vậy, tính đến thời điểm hiện nay nguồn phóng xạ bị thất lạc trên đã mất kiểm soát hơn ba tháng.
Ngành chức năng cũng thông báo nếu tổ chức, cá nhân nào biết được vị trí hoặc thông tin về thiết bị này xin vui lòng thông báo gấp cho Sở Khoa học - công nghệ tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu theo số điện thoại 0643.858298 hoặc liên hệ trực tiếp ông Đỗ Vũ Khoa, phó trưởng phòng Sở Khoa học - công nghệ, điện thoại di động 0909262464. Tổ chức, cá nhân nào cung cấp thông tin để tìm thấy thiết bị này sẽ được khen thưởng theo quy định.
TS Nguyễn Đức Thành, nguyên giám đốc Trung tâm hạt nhân TP.HCM, cho rằng “vô cùng nguy hiểm nếu nguồn phóng xạ bị phá hủy” vì vô tình hay hữu ý.
Nguồn phóng xạ Co-60 cách đây bốn năm có hoạt độ khoảng 4mCi. Co-60 là nguồn đồng vị phóng xạ nhân tạo, phát bức xạ gamma thường được sử dụng trong công nghiệp. Ở khoảng cách 1m nếu không che chắn gì, 1mCi có thể sinh ra một liều hấp thụ là 14mSv/giờ, trong khi cứ lớn hơn 0,5μSv/giờ đã là không bình thường đối với con người.
Thông thường, nguồn phóng xạ nhân tạo được bọc trong vỏ kim loại nhưng nếu bị phá hủy và các chất phóng xạ bị phát tán trong không gian sẽ dễ tạo ra hiệu ứng sinh học, là mối nguy hiểm đối với môi trường sống.
Nếu như nguồn phóng xạ bị cưa ra hoặc nấu ra thì nguy cơ phát tán các chất phóng xạ ra môi trường là rất cao.
