Chánh án TAND TC Nguyễn Hòa Bình cho hay, vụ án của 3 mẹ con bà Đặng Thị Nga là rất đáng tiếc và xảy ra từ rất lâu (27 - 28 năm trước) và thậm chí có người đã chết. Hiện nay, đang tiến hành việc thương lượng bồi thường cho những người bị oan.
 |
Chánh an TAND tối cao Nguyễn Hòa Bình. Ảnh: Q.H. |
Sáng 18/11, Chánh án TAND tối cao Nguyễn Hòa Bình đăng đàn trả lời chất vấn các đại biểu Quốc hội.
Việc nâng cao trình độ, năng lực, trách nhiệm thực thi công vụ của đội ngũ cán bộ, công chức ngành Tòa án nhân dân đáp ứng yêu cầu cải cách tư pháp được nhiều đại biểu quan tâm chất vấn.
Đại biểu (ĐB) Lê Ngọc Hải (Quảng Nam) đã đưa vụ 3 mẹ con bị oan ở Điện Biên để chất vấn Chánh án.
Theo ĐB Hải, dư luận bức xúc về vụ án oan sai ở Điện Biên kéo dài mới được giải quyết. Trong vụ án này, cả 3 mẹ con vào vòng lao lý, người con trai bà Đặng Thị Nga qua đời vẫn mang theo tội giết cha và vừa qua, cơ quan tố tụng đã tổ chức xin lỗi công khai.
"Việc giải quyết tiếp theo thế nào? Trách nhiệm thuộc về cơ quan nào", đại biểu Hải chất vấn.
"Khi có ĐBQH chuyển cho tôi hồ sơ này, tôi xem xét, nghiên cứu thấy có dấu hiệu oan và thực chất vụ án này, Tòa án tối cao đã hủy từ 2003 nhưng hủy xong lại để ở cơ quan điều tra cho đến giờ này chưa có kết luận cuối cùng", ông Bình nói.
Chánh án TAND TC cũng cho hay, sau khi kiểm tra, căn cứ vào biên bản khám nghiệm tử thi ban đầu, nguyên nhân đầu tiên là vỡ sọ nhưng sau khi khai quật tử thi để khám nghiệm lại thì thấy hộp sọ còn nguyên.
"Tôi có điện cho Bí thư Tỉnh ủy Điện Biên hỏi có biết vụ việc không và các đồng chí rất quan tâm. Chúng tôi đã cùng với Điện Biên trong thời gian ngắn họp liên ngành tư pháp trung ương đã xác định đây là vụ án oan và giao cho 3 ngành xin lỗi gia đình.
Hiện nay, đang tiến hành việc thương lượng bồi thường cho những người bị oan còn trách nhiệm thì cả 3 cơ quan tố tụng ở Điện Biên phải xem xét lại hồ sơ trong cả 3 giai đoạn điều tra, truy tố, xét xử để xử lý", ông Bình nêu rõ.
Theo Chánh án TAND TC, về mặt chức năng nhiệm vụ, trong quá trình xét xử, bên cạnh tuyên bao nhiêu năm, Tòa có quyền khởi tố vụ án, bị can tại tòa và kiến nghị khởi tố. Việc khởi tố mặc dù luật cho phép nhưng yêu cầu phải đủ các điều kiện mới khởi tố. Do đó, hội đồng thẩm phán thường chọn kiến nghị viện kiểm soát khởi tố. Trừ những vụ có dấu hiệu rõ ràng. Đây là giải pháp an toàn của thẩm phán. Riêng khởi tố tại tòa từ trước đến nay là 12 vụ, rất khiêm tốn.
Trong quá trình xét xử, theo dõi quyết định khởi tố, chúng tôi nhận được sự hợp tác của cơ quan điều tra, viện kiểm sát đối với các vụ việc tòa khởi tố ngay tại tòa. Tôi có thể lấy ví dụ như vụ Oceanbank, chúng tôi đã thực hiện khởi tố ngay tại tòa. Hay vụ Trịnh Xuân Thanh, chúng tôi bổ sung khởi tố Trịnh Xuân Thanh ở tòa phúc thẩm về hành vi tham ô hàng chục tỷ đồng. Ngoài Trịnh Xuân Thanh cũng bổ sung khởi tố thêm 3 bị can khác.
Tuy được chế định cho phép nhưng số lượng hạn chế do các thẩm phán chọn giải pháp an toàn. Trong tương lai, chúng tôi yêu cầu các thẩm phán phải thực hiện hết quyền hạn của mình trong đó có khởi tố ngay tại tòa.
Đức Hòa (tổng hợp)
