Nhờ kết cấu đặc biệt mà các bậc cổ nhân khi xây dựng đã áp dụng mà Tử Cấm Thành, Cố Cung còn nguyên vẹn tại Bắc Kinh có thể trụ vững gần ngàn năm, chống chọi với hơn 200 trận động đất lớn nhỏ.
Tử Cấm Thành tạo sức hút bởi sự rộng lớn, đồ sộ cùng muôn vàn câu chuyện bí ẩn. Bên cạnh đó, Tử Cấm Thành còn là một quần thể kiến trúc hiếm hoi có thể trụ vững gần ngàn năm, chống chọi với hơn 200 trận động đất lớn nhỏ mà không hề hấn gì.
Nhiều nhà nghiên cứu trên thế giới đặt chân đến Bắc Kinh để tìm hiểu sâu hơn về bí ẩn kiến trúc này. Và họ vô cùng thán phục khi khám phá ra "đấu củng" - chìa khóa giúp giữ vững kết cấu của Tử Cấm Thành.
 |
Tử Cấm Thành tại Bắc Kinh. Ảnh: Internet |
Hơn ngàn năm trước, khoa học xây dựng khung gỗ đã phát triển độc lập ở cả Bắc Âu và Trung Quốc. Tuy nhiên, đặc điểm địa chất ở mỗi khu vực không giống nhau nên lịch sử xây dựng gần như là khác biệt. Tại Trung Quốc, các kiến trúc thường bị tàn phá do thiên tai động đất. Sau bao tính toán, các nghệ nhân cổ xưa đã tìm ra "đấu củng" (dougoung).
Nên đọcĐấu củng là một loại kết cấu mái theo kỹ thuật chồng rường, vừa có tác dụng giúp mở rộng diện tích hiên nhà, vừa có khả năng chịu lực tốt và đồng thời cũng đóng vai trò như một chi tiết để tô điểm cho những cung điện ở Tử Cấm Thành. Đáng nói, đấu củng có khả năng làm giảm tác động của các trận động đất, giảm thiểu thiệt hại cho các công trình.
Đấu củng thường nằm ở vị trí dưới mái hiên và mái nhà. Việc lắp đặt các thanh gỗ theo đúng khuôn, ăn khớp nhịp nhàng nên dù động đất xảy ra, kết cấu này luôn giữ vững cố định mái và khung nhà.
 |
Một đấu củng trong các kiến trúc bình thường. Ảnh: Internet |
Theo nhiều tư liệu nghiên cứu, đấu củng đã được tạo ra từ những năm 500 trước công nguyên. Bằng cách lắp ghép nhiều khung gỗ hình chữ nhật, đấu củng có thể chuyển trọng lượng cực kỳ lớn của mái vào các cột đỡ, và giúp kiến trúc đứng vững, không bị rung chuyển khi gặp động đất.
Ban đầu, nhiều chuyên gia không tin, chỉ nhờ "đấu củng" mà có thể khiến cả Tử Cấm Thành đứng vững suốt 600 năm như vậy. Họ đã tiến hành phục dựng lại "đấu củng" theo đúng cách truyền thống để thử nghiệm. Trên cả mong đợi, kiến trúc xây dựng có 1-0-2 này có thể chịu được cường độ của trận động đất lên tới 10,1 độ Richter (trận động đất lớn nhất đo được trong lịch sử là 9,5 độ Richter) mà không hề đổ xuống, khung và mái nhà vẫn đứng vững như chưa có gì xảy ra.
Lê Huyền (tổng hợp)
