(Tinmoi.vn) Giải thưởng Tạ Quang Bửu lần đầu tiên đã vinh danh hai nhà khoa học có các công trình nghiên cứu cơ bản xuất sắc trong lĩnh vực khoa học tự nhiên.
Ngày 17/5, tại Hà Nội, Bộ Khoa học và Công nghệ tổ chức lễ trao giải thưởng Tạ Quang Bửu lần thứ nhất. Phó Thủ tướng Chính phủ Vũ Đức Đam, cùng lãnh đạo các Bộ, ban ngành và 300 nhà khoa học trong và ngoài nước tham dự.
Giải thưởng Tạ Quang Bửu dành cho các nhà khoa học trong nước có các công trình nghiên cứu cơ bản xuất sắc trong lĩnh vực khoa học tự nhiên và các nhà khoa học ở nước ngoài, có đóng góp tích cực cho nghiên cứu cơ bản của Việt Nam.
Giải thưởng Tạ Quang Bửu lần thứ nhất được trao cho giáo sư Nguyễn Hữu Việt Hưng, Đại học Khoa học tự nhiên, thuộc Đại học Quốc gia Hà Nội ở lĩnh vực Toán, với Công trình “Các đồng cấu giữa các đại số Dickson - Mùi xem như các Moodun trên đại số Steenrod” và Phó giáo sư, tiến sĩ Nguyễn Bá Ân, Viện Vật lý, Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam ở lĩnh vực Vật lý, với Công trình “Đồng viễn tạo trạng thái lượng tử thông qua các trạng thái W và kiểu W”.
Bộ trưởng Nguyễn Quân trao giải cho 2 nhà khoa học đạt giải thưởng Tạ Quang Bửu.
Giáo sư Nguyễn Hữu Việt Hưng sinh năm 1954 ở Quốc Oai, Hà Tây cũ. Hiện ông làm việc tại khoa toán, Đại học Khoa học tự nhiên (Đại học Quốc gia Hà Nội). Những cuốn sách nổi tiếng của ông như “Đại số Đại cương”, NXB Giáo dục Hà Nội, 1998 và “Đại số Tuyến tính”, NXB Đại học Quốc gia Hà Nội, 2000, được xem là cuốn giáo trình tốt nhất Việt Nam.
Phó giáo sư, tiến sĩ Nguyễn Bá Ân làm việc tại Viện Vật lý, Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam. Ông là một trong những nhà khoa học hàng đầu của thế giới trong lĩnh vực nghiên cứu về quang lượng tử, thông tin lượng tử. Nhà vật lý lý thuyết này trong 3 năm qua đã có hơn trăm bài báo khoa học quốc tế. Ông còn là giáo sư của Viện Nghiên cứu cao cấp KIAS của Hàn Quốc.
Giáo sư Nguyễn Hữu Việt Hưng cho biết: “Khoa học cơ bản rất quan trọng trong xác lập vị thế của quốc gia. Chúng ta rất cần công nghệ nhưng cũng cần phải hiểu rằng, muốn có vị thế của người làm chủ, thì từ thời Giáo sư Tạ Quang Bửu đã tính đến cần phải phát triển khoa học cơ bản. Với giải thưởng cao quý Tạ Quang Bửu này thì sẽ góp phần thúc đẩy nghiên cứu khoa học cơ bản của nước ta, tạo điều kiện để có vị thế khoa học của một nước phát triển cao trong tương lai gần”.
Theo Bộ Khoa học và Công nghệ, giải thưởng Tạ Quang Bửu sẽ được trao hàng năm, mỗi năm bên cạnh một đến ba giải chính còn có một giải thưởng dành cho nhà khoa học trẻ (dưới 30 tuổi) và một giải thưởng dành cho các nhà khoa học có đóng góp tích cực cho nghiên cứu cơ bản của Việt Nam.
Giải thưởng Tạ Quang Bửu lần thứ nhất có 52 hồ sơ đăng ký tham dự ở tất cả 7 lĩnh vực khoa học tự nhiên gồm: Toán, Khoa học máy tính và thông tin, Vật lý, Hóa học, Khoa học trái đất và môi trường, Sinh học và Khoa học tự nhiên khác.
Ngay sau phần trao giải là chương trình “Đối thoại với nhà khoa học” giữa Phó Thủ tướng Chính phủ Vũ Đức Đam, Bộ trưởng Nguyễn Quân với các nhà khoa học về các vấn đề thời sự đang diễn ra hiện nay, đặc biệt là những nội dung được đề cập đến trong Hội nghị lần thứ 9 Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XI; những vấn đề về nghiên cứu khoa học cơ bản và môi trường hoạt động khoa học hiện nay của các nhà khoa học.
Phần lớn các câu hỏi trong phần đối thoại được các đại biểu dành cho Phó Thủ tướng và có nội dung liên quan đến tình hình thời sự Biển Đông và vụ việc Trung Quốc hạ đặt trái phép giàn khoan Haiyang Shiyou 981 (Hải Dương 981/ HD 981) trên vùng biển thuộc chủ quyền Việt Nam.
Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam đã trả lời rõ ràng, cụ thể các câu hỏi được đặt ra. Các lời phát biểu, các câu trả lời của Phó Thủ tướng nhận được những tràng vỗ tay không ngớt trong hội trường.
Duy Minh
