Tổng thống Donald Trump đang phải đối mặt với một loạt thách thức pháp lý khi rời Nhà Trắng. Trước đây, ông đã dùng quyền tổng thống của mình để ban hành lệnh khoan hồng cho những người ủng hộ, trong đó có việc giảm án cho Roger Stone.
Trump có thể tự ân xá cho chính mình trong những ngày cuối cùng của nhiệm kỳ. Ảnh: Getty
Từ lâu, Trump đã thiết lập cơ sở cho khả năng tự ân xá dù trước đó chưa có tổng thống nào làm vậy. Vào năm 2018, ông đăng lên Twitter: "Như nhiều học giả pháp luật tuyên bố, tôi có quyền tuyệt đối để tự ân xá, nhưng tại sao tôi lại phải làm điều đó khi mình không làm gì sai?". Tuy nhiên, các học giả vẫn mâu thuẫn về việc liệu tổng thống có chắc chắn tự ân xá được hay không bởi hiến pháp Mỹ "không đưa ra câu trả lời rõ ràng".
"Khi một người hỏi tôi liệu một tổng thống có thể tự ân xá cho chính mình không, câu trả lời của tôi luôn là "Ông ấy có thể thử", Brian Kalt, giáo sư luật hiến pháp tại ĐH bang Michigan cho biết. Jeffrey Crouch, một trợ lý giáo sư về chính trị Mỹ tại ĐH American cho biết: "Trường hợp tự ân xá được cho phép về mặt hiến pháp, chủ yếu là dự trên nguyên tắc Hiến pháp không cấm nên được làm".
Trump phải đối mặt với các cuộc điều tra và các cáo buộc hình sự khi rời Nhà Trắng. Ảnh: Getty
Vào năm 2017, Trump từng bày tỏ việc ông có "toàn quyền để ân xá". Tổng thống không cần đưa ra lý do ân xá. Quyền lực này được quy định trong Hiến pháp Hoa Kỳ, cho phép tổng tư lệnh vô hiệu hoàn toàn án tích. Các cơ quan khác của chính phủ không thể xem xét lại việc ân xá. Tuy nhiên, điều này thường không dành cho những người bị kết án hình sự.
Quyền của tổng thống cũng chỉ áp dụng cho một số tội danh cụ thể của liên bang, vì vậy, nếu Trump tự ân xá, ông có thể vô tình tự coi mình là người có tội trong các cuộc điều tra hiện tại. Trump có thể bị truy tố với các tội danh như phỉ báng, gian lận thuế, thậm chí là cản trở công lý nếu Chính quyền Biden chọn khôi cuộc điều tra của Cố vấn đặc biệt Robert Mueller.
Báo cáo của Mueller đã nêu ra 10 lần tổng thống có thể đã cản trở công lý, tuy nhiên không đưa ra cáo buộc hình sự vào thời điểm đó. Trong báo cáo, Mueller cho biết Trump có thể đã cản trở công lý khi Tổng thống đề nghị cựu giám đốc FBI James Comey hủy bỏ cuộc điều tra về Michael Flynn trước khi sa thải thải ông ta và sau đó là cố sa thải Mueller.
Ông Mueller đã chống lại Trump và chính quyền của ông. "Tổng thống không bị trừng phạt về những hành vi mà ông ta bị cáo buộc vi phạm", Mueller nói. Bộ Tư pháp Mỹ thì thể hiện việc không thể truy tố một tổng thống đương nhiệm. Quy tắc này sẽ không còn hiệu lực một khi Trump rời nhiệm sở.
Ngoài ra, Trump có thể phải đối mặt với các cuộc điều tra liên bang về gian lận thuế sau báo cáo của tờ New York Times. Tờ báo đã xem xét các báo cáo tài chính của Trump và nhận thấy ông chưa bao giờ công khai bản khai thuế, chỉ đóng 750 USD thuế thu nhập liên bang trong 2 năm 2016 và 2017.
